دانلود پایان نامه کارشناسی ارشد رشته  جغرافیا

تحلیل روش و روند توسعه شهری در تهران

(منطقه 20 شهر تهران : شهر ری)

 

 

 
چکیده :
شهرری یکی از شهرهای تاریخی با قدمت شش هزار ساله در جنوب تهران واقع شده است که بر اساس تقسیمات کشوری به عنوان منطقه 20 شهر تهران معرفی شده است . با توجه به گرایشات موجود در سطح منطقه و دارا بودن ویژگیهای منحصر به فرد این منطقه را از دیگر مناطق تهران متمایز ساخته است . در هم آمیختگی بافت تاریخی ، مذهبی و بافت مسکونی ، صنعتی چهره ای متمایز از سایر مناطق برای شهر ری ایجاد کرده است . از گرایشات موجود در منطقه می توان به وجود اراضی بزرگ و باز مزروعی ، صنایع و کارگاهها ، پایین بودن قیمت زمین ، انبوه سازی مسکن و  اشاره کرد . این عوامل در چند دهه اخیر شهر ری را به یک منطقه مهاجر پذیر با رشد جمعیت بالا تبدیل نموده است و رشد و توسعه فیزیکی آنرا سبب شده است.
 
در این پایان نامه سعی شده که روند توسعه شهر ری (منطقه بیست تهران) بررسی شود و منظور از توسعه،توسعه فیزیکی (در جهت افقی) نیز می باشد.این پایان نامه در پنج فصل تنظیم شده است که در فصل اول مطالب مربوط به کلیات تحقیق و مفاهیم نظری بیان شده است . در فصل دوم سعی شده است که ویژگیهای طبیعی شهر ری مورد بررسی قرار گیرد . در فصل سوم به بررسی ویژگیهای انسانی که شامل ویژگیهای فرهنگی،جمعیتی، اجتماعی و اقتصادی می باشد ، پرداخته شده است . در فصل چهارم ویژگیهای کالبدی شهر ری که شامل تحولات و گسترش کالبدی شهر ری ،طرح های شهری ،تیپولوژی بافتهای موجود ، کاربریهای اراضی و محدودیتها و امکانات توسعه و  بررسی شده است . در فصل پنجم به اثبات فرضیه ها ، نتیجه گیری و پیشنهادات پرداخته شده است.
 
 
کلمات کلیدی:

توسعه شهری

بافت كالبدی شهر

توسعه فیزیکی شهری

تیپولوژی بافتهای شهری

بررسی روند توسعه شهر ری

 
 
مقدمه : 
در این تحقیق که تحت عنوان بررسی روند توسعه شهر ری (منطقه 20 شهر تهران) می باشد سعی شده پس از یک شناخت اجمالی به بررسی روند توسعه و مسائل و مشکلات و توسعه و همچنین راه حل ها پرداخته شود. 
هدف از این تحقیق : 
1 – شناخت ویژگیهای جغرافیای طبیعی اثر گذار بر توسعه شهر ری؛
2 -  بررسی ساختار کالبدی ـ فضایی و جمعیتی شهر ری؛ 
3 – مطالعه و بررسی روند تاریخی شهر نشینی و توسعه شهر ری؛
4 – شناخت الگوی توسعه فیزیکی شهر و عوامل موثر بر توسعه شهر؛
 
می باشد . فرضیات این تحقیق بدین قرار می باشد : 
1 – مسئله جمعیت و مهاجرت نقش زیادی در روند توسعه شهرنشینی شهرری را داشته است.
2 – توجه به عامل نقش زیارتی شهر ری می تواند جهت هدایت روندها و گرایشات آتی توسعه منطقه موٌثر باشد.
 
پیشینه این تحقیق پایان نامه های دانشگاهی و همچنین پژوهشهای موردی که در همین راستا و برای مکانها و شهرهای مختلف صورت گرفته است ، می باشد.روش تحقیق بصورت مطالعات کتابخانه ای و استفاده ار منابع معتبر تاریخی ، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی که در رابطه با شهر ری بوده اند و برای تجزیه و تحلیل و نتیجه گیری از روش تحقیق تحلیلی استفاده شده است .محدودیتهای تحقیق شامل کمی اطلاعات در این زمینه و به روز نبودن اطلاعات و آمار و همچنین پراکنده بودن اطلاعات از مشکلات تحقیق می باشد.
 
 
 
 
فهرست مطالب
چكیده 1
مقدمه 2
فصل :1 كلیات تحقیق 4
1 -  1 -  طرح تحقیق 4
1 – 1 - 2 -  بیان مسئله 5
1- 1 -  3-  ضرورت مسئله 6
1- 1 - 4 -  اهداف تحقیق 7
1 - 1 - 5-  فرضیات تحقیق 7
1 – 1 – 6 -  پیشینه تحقیق 8
1 – 1 – 7 -  روش تحقیق 9
1– 1 – 8 - مشكلات و محدودیتهای تحقیق 10
1 – 2 - مفاهیم نظری و كلیات 10

1 – 2 - 1 - تعریف شهر 11

1 – 2 – 2 -  تعریف توسعه 12

1 – 2 – 3 -  تعریف توسعه شهری 12

1 – 2 – 4 - تعریف توسعه فیزیكی 13

1 – 2 – 5-  ساخت شهر 13
1 – 2- 6- سیمای شهر 13
1- 2 – 7 - حریم شهر 14
1 – 2 – 8 -  بافت كالبدی شهر 14
1 – 2 – 9 -  محدوده شهر 15
1 – 2 - 10 - محدوده خدماتی 15
1 – 2 - 11- حریم استحفاظی 16
1 -2 - 12 - مرفولوژی شهری 16

1 – 2 – 13 – بررسی الگوهای توسعه شهری 17

1 – 2 – 13 – 1-ساخت دایره ای شهر 18
1 – 2 – 13 – 2 -ساخت قطاعی شهر 19
1 – 2 – 13 – 3- ساخت آماری شهر 20
1 – 2 – 13 – 4 - ساخت ستاره ای (شعاعی) 21
1 – 2 – 13 – 5 -  توسعه چند هسته ای 21
1 – 2 – 13 – 6- توسعه دردآور شهر 23
1 – 2 – 13 – 7 - ساخت خطی یا كریدوری 25
 

فصل 2: ویژگیهای طبیعی شهر ری 25

مقدمه 25
2 – 1 - موقعیت جغرافیایی 26
2 - 2 - زمین شناسی 26

3 - 2 – توپوگرافی 27

2 – 3 – 1 – وضعیت گسله‌ها و رابطه آن با زلزله خیزی 27
2 - 4 - اقلیم شهر 28
2 -4 - 1 - دما 28
2-4-2- میزان بارش 28
2- 4 – 3 - رطوبت نسبی 29
2 – 4 – 4 – روزهای یخبندان 32
2 – 4 – 5 – روزهای بارانی 33
2-4-6- جریان باد 35
2-5- منابع آب. 32
2-6- مرفولوژی شهر  33

2-7- عوامل طبیعی موٌثر در توسعه شهر ری. 35

خلاصه فصل دوم . 35
 

فصل 3 : ویژگیهای انسانی

- مقدمه 38
3-1- ویژگیهای فرهنگی. 38
3-1-1- وجه تسمیر شهر ری. 39

3-1-2- سابقه تاریخی شهر ری 40

3-1-3- بنیانهای اقتصادی شهر ری در تاریخ  48
3-1-4- توسعه فیزیكی شهر ری در دوره‌های تاریخی. 52
3-1-5- اماكن مذهبی و متبركه شهر ری 54

3-1-6- آثار تاریخی شهر ری. 61

3-1-7- عوامل فرهنگی موٌثر در توسعه شهر ری. 65

3-2- ویژگیهای جمعیتی  .67
3-2-1- تعدادو سیر تحولی جمعیت از سال 1345-1375. 67
3-2-2- توزیع جمعیت 69
3-2-3- تراكم جمعیت 70
3-2-4- ساخت سنی و جنسی جمعیت 72
3-2-5- حركات جمعیت. 75
3-2-6- رشد جمعیت و آینده نگری  82
3-3- ویژگیهای اجتماعی 84
3-3-1- میزان اشتغال و بیكاری جمعیت. 84
3-3-2- میزان اشتغال در بخشهای مختلف اقتصادی. 88
3-3-3- وضعیت سواد جمعیت 90

3-3-4- عوامل اجتماعی مؤثر در توسعه شهر ری . 94

3-4- ویژگیهای اقتصادی 95
3-4-1- بخش كشاورزی. 95
3-4-2- بخش صنعت 97
3-4-3- بخش خدمات . 98

3-4-4- عوامل اقتصادی موثر در توسعه شهر ری. 98

خلاصه فصل سوم 101
 

فصل 4 - ویژگیهای كالبدی شهر ری

4-1- تحولات معصر و گسترش كالبدی تهران و شهر ری. 107

4-2- طرحهای شهری و میزان تحقق آنها در شهر ری. 108

4-2-1- طرح جامع 1349 108
4-2-2- طرح ساماندهی تهران 1371 109
4-2-3- طرح تفصیلی 111
4-3- بافت و عناصر كالبدی 111

4-3-1- عناصر مهم و نحوه شكل گیری و كالبدی شهر ری 111

4-3-2- تیپولوژی بافتهای موجود. 117 
4-4- كلیات كاربری ارضی. 
4-4-1- كاربری مسكونی  123
4-4-2- كاربری آموزشی و آموزش عالی. 123
4-4-3- كاربری بهداشتی و درمانی 123
4-4-4- كاربری تأسیسات و تجهیزات 124
4-4-5- كاربری تجاری 124
4-4-6- كاربری فضای سبز. 126
4-4-7- كاربری حمل و نقل و انبار داری  126
4-4-8- كاربری صنعتی و كارگاهی 126
4-4-9- كاربری های فرا منطقه ای . 127
4-4-10- توزیع كاربریها در نواحی منطقه 20. 129
4-4-11-كاربریهای قابل تغییر و مؤثر در توسعه شهر ری. 131
4-5- تقسیمات شهرداری شهر ری 136
4-5-1- ناحیه یك و ویژگیهای آن 136
4-5-2- ناحیه دو و ویژگیهای آن. 138
4-5-3- ناحیه سه ویژگیهای آن 140 
4-5-4- ناحیه چهاریژگیهای آن 143
4-5-5- ناحیه پنج. 145
4-5-6- ناحیه شش. 148
4-5-7- ناحیه هفت. 148
4-5-8- مشكلات ناحیه 6و7 منطقه 20. 149 
4-6- محدودیتها و موانع توسعه شهر ری. 153
4-6-1- محدودیتهای توسعه در ارتباط بازمین ساختن 153 
4-6-2- محدودیتهای توسعه در ارتباط با قابلیتهای اقتصادی  155

3-6-3- محدودیتهای توسعه در ارتباط با بافت شهر. 156

4-6-4- مشكلات زیست محیطی و آبهای سطحی 158
4-6-5- مشكلات حمل و نقل شهر ری.  159
4-7- امكانات توسعه. 160

4-8- طرح های مورد نیاز توسعه شهر ری. 163

خلاصه فصل چهارم . 166 
 
فصل 5. نتیجه‌گیری و پیشنهادات. 
5-1- اثبات فرضیه‌ها  
5-2- نتیجه‌گیری . 172
5-2- پیشنهادات . 179 
منابع و مآخذ:  181